Vulstasie-eienaars in Namibië is onder druk weens ’n gereguleerde mark waarin insetkoste nie in ag geneem word nie en groothandelaars, banke en toenemende mededinging almal se winsmarges wegkalwe.

Die voorsitter van die Brandstof- en Franchisevereniging (Fafa), mnr. Hennie Krüger, en verteenwoordigers van die bedryf het Maandagaand lank met die adjunkminister van myne en energie, me. Kornelia Shilunga, vergader.

Krüger, wat gister ’n gas op Republikein se geselsprogram Kletskompas was, sê die hoofkwessie is onder meer die winsmarge wat die regering vasstel.

Hy sê vulstasie-eienaars is ontevrede met die N$1,13 per liter wat die regulasies aan vulstasies voorskryf.

Volgens hom is dié marge vyf jaar gelede aangepas, en vier jaar gelede is die praktyk om ná behoorlike ontleding van insetkoste die wins aan te pas, sonder verduideliking opgeskort.

“Hulle suig dit nou uit hul duime,” sê hy oor onlangse beoordelings van moontlike aanpassings wat sedertdien net op inflasie gebaseer is.

Nog ’n belangrike kwessie is die invloei van grootmaat-handelaars na die kleinhandelsmark.

Verteenwoordigers van die Engen-, Total- en Shell (Vivo Energy) se handelaarsrade wat by die vergadering teenwoordig was, moet verdere wins van tussen 17 en 35 sent per liter aan hul verskaffers af te staan, volgens hom.

Bruto wins vir hierdie handelaars is volgens Krüger slegs 4,95%.

Nog meer kommerwekkend is aanduidings wat op die vergadering na vore gekom het dat die ministerie met groothandelaars onderhandel, wat waarskynlik nog meer by kleinhandel betrokke sal raak, sê hy.

“Grootmaat-handelaars moet in groothandel bly,” sê hy.

“Hulle hoort nie in ‘n gereguleerde kleinhandelbedryf nie.”

’n Ander kopseer word deur kommersiële banke veroorsaak wat 1,85% van kredietkaarttransaksies en 1,5% van debietkaarttransaksies vir brandstof eis, hy het gesê.

Dit beteken nog 35 sent tot 42 sent van die N$1,13 wins moet aan dié transaksies afgestaan word. Dié kwessie is sedert 2007 sonder enige oplossing onder die regering se aandag gebring, sê hy.

“Kry al hierdie mense uit kleinhandelaars se sakke en die volumes sal vergroot, wat die prys sal stabiliseer,” redeneer hy.

“Dan is daar weer geld om te bestee,” voeg hy by.

’n Toename in mededinging plaas nog meer druk op kleinhandelaars se volumes.

Nadat die ministerie ’n moratorium op nuwe lisensies vir brandstofhandel in Maart verlede jaar opgehef het, is 21 of 22 nuwe lisensies toegeken, sê hy.

Die meerderheid daarvan is aan die staatsonderneming Namcor uitgereik.

Namcor is besig om sy kleinhandelbedrywighede uit te brei en voeg meer vulstasies by die 12 wat reeds bestaan, om 33 vulstasies teen 2024 landswyd te hê.

So veel lisensies vir nuwe vulstasies maak nie binne ’n mark met dalende volumes sin nie, volgens Krüger.

“Hulle skep die [volume] tekort,” waaronder vulstasie-eienaars tans gebuk gaan, brei hy uit.

“Die fout lê by die reguleerder.”

Krüger sê hy is tevrede om Shilunga se kantoor tyd te gun om terugvoering te gee.

Fafa is natuurlik gekant teen die groter deelname van groothandelaars, sê hy, maar daar is hoop dat die regering sal ingryp en die vroeër dreigement van ’n landswye staking nie meer nodig sal wees nie.

Tussen 8 000 en 10 000 mense werk tans in die brandstofbedryf. Shilunga het belowe om vandag op vrae wat die koerant aan haar gestuur het, te reageer.

[Bron – Republikein]

Teken In

Registreer

Reset Password

Please enter your username or email address, you will receive a link to create a new password via email.